Ekonomi

Bakan Nebati açıkladı! Ocak enflasyonu son 9 ayın en yüksek verileri

Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan enflasyon rakamları beklentilerin üzerinde bir artış olduğunu gösterdi. Tüketici Fiyat Endeksi yeni yıla girerken yüzde 6,65 artış gösterdi. Aylık olarak bakıldığında ise son 9 ayın en yüksek enflasyon artışı ocak ayında gerçekleşti. Ocak ayı enflasyonuyla ilgili Hazine ve Maliye Bakanı Nebati ise “Mevcut veriler, en zorlu dönemi enflasyon oranında geride bıraktığımızı ve önümüzdeki ayların daha iyi olacağını gösteriyor” ifadelerine yer verdi. 

TÜİK Ocak ayı enflasyon oranlarını açıkladı. Verilere göre 12 aylık ortalamalar incelendiği zaman yüzde 72 tüketici fiyatlarında artış olurken yüzde 125,53 yurt içi üretici fiyatları arttı.  

Ocak ayı enflasyon oranları değerlendirilirken TÜFE yüzde 6,65, Yİ-ÜFE artışı ise yüzde 4,15.  

Yıllık bazda enflasyon verileri ise şöyle: yüzde 57,68 tüketici fiyatlarında, yüzde 84,46 yurt içi üretici fiyatlarında görüldü. 

2022’nin Şubat ayında yüzde 54,44 olmuştu. Son 11 ayın ise en düşük enflasyonu olarak yıllık enflasyon kayıtlara geçti. 

Son 13 ayın en az seviyesinde gerçekleşen yurt içi üretici fiyatları görüldü. Aralık 2021’de bahsedilen değer yüzde 79,89 olarak belirlenmişti. 

Maksimum artış sağlıkta 

En fazla aylık ve yıllık artışın ise ocak ayından itibaren sağlıkta olduğu görüldü. Sağlık harcamalarında yüzde 18,35 aylık, yüzde 77,22 ise yıllık artış görüldü.  

Otel ve lokanta harcamaları ise sağlıktan sonra geldi. Otel ve lokanta artışlarında yıllık olarak yüzde 75,13 artış görüldü; yüzde 12,73 ise aylık olarak kaydedildi. 

2 temel başlıkta herhangi bir değişiklik kaydedilmezken 143 temel başlığın 12’sinde endeksin düştüğü belirlendi. 2023 Ocak itibari ile artış 129 temel başlıkta oldu. 

TÜİK yurt içi endeksi 

TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) verilerine bakıldığı zaman ocak ayında Yİ-ÜFE yüzde 4,15 ile geçen senenin Ocak ayına göre yüzde 86,46 ve bir yılın ortalamasına göre yüzde 125,53 artış kaydedildi. Son 13 aya bakıldığı zaman ise Ocak ayında yıllık bazda en az seviye olarak Yİ-ÜFE değişimi gerçekleşti. Aralık 2021 tarihinde yüzde 79,89 seviyesinde Yİ-ÜFE kaydedildi.  

4 sektörde yıllık değişimler 

Sanayi alanındaki 4 sektörde yıllık değişimler ise şöyle kaydedildi: yüzde 101,51 madencilik ve taş ocakcılığında oldu. Yüzde 237,14 gaz üretimi ve dağıtımda olurken yüzde 70,49 ise imalatta gerçekleşti. 116,64 artış ise su temininde görüldü.  

Yıllık değişimler ana sanayi gruplarında yüzde 60,98 ara malda olurken yüzde 69,42 ise dayanıklı üretim malında oldu. Ayrıca dayanıksız üretim malında ise yüzde 97,14 artış görüldü. Sermaye malındaki yüzde 60,19 artışa kıyasla enerjide artış yüzde 188,23 oranında oldu.  

Artış oranları 

Aylık değişimlere bakıldığı zaman sanayi alanındaki 4 sektörden madencilik ve taş ocakcılığında 6,08, su temininde 2,15, imalatta 5,12 elektrik, gaz üretim ve dağıtımında yüzde 3,13 azalma gerçekleştiği görüldü.  

Aylık değişim oranları ana sanayi gruplarında incelendiği zaman ara malında 3,46, dayanıksız tüketim malı yüzde 8,19, dayanıklı tüketim malı 7,34, sermaye malı ise 6,29 oranında arttı. Yüzde 0,64 oranında azalış ise enerjide görüldü.  

Senelik Yİ-ÜFE’ye bakıldığı zaman 10 alt sektör daha yüksek değişime uğrarken 19 alt sektörde daha düşük oldu. 

Senelik en az artış kağıt ve kağıt ürünlerinde 43,33 oranında, kauçuk ve plastik ürünleri 47,77, ana metallerde 28,97 olarak görüldü.  

Ayrıca elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirmede yüzde 237,14 olurken öbür metalik olmayan mineral ürünlerde yüzde 145,09, öbür madencilik ve taş ocaklığı ürünlerinde yüzde 147,26 oranında endekslerin en fazla artışı bu sektörlerde kaydedildi. 

12 alt sektörde ise aylık Yİ-ÜFE daha düşük belirlenirken 17 alt sektörde ise daha fazla değişim olduğu görüldü.  

En fazla azalış ham petrol ve doğal gazda yüzde 9, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme sektörlerinde yüzde 3,13 olarak görüldü. Ayrıca bunlara karşılık kömür ve linyit 15,37, içecekler 20,42, diğer ulaşım araçları 13,57 ile endekslere yansıdı.  

Beklenti Anketi’ne göre  

AA Finans Enflasyon Beklenti Anketi’ne dahil olan ekonomistler ise Ocak ayında TÜFE’nin yüzde 3,66 şeklinde artış olacağı görülmüştü. Önceki ay yüzde 64,27 olarak öngören ekonomistler yıllık enflasyonun ise yüzde 53,26 gerilemeyi de hesaplamıştı. 

Ocakta enflasyon değişti 

Tüm bunlara ek olarak Ocak enflasyon sepetinde bazı güncellemeler oldu. 2023 yılında enflasyon sepetine kadın taytı alındı. Pamuklu kumaş, plastik mutfak eşyaları, kakaolu toz içecek, çocuk gömleği, kültürel faaliyetler, hastane yatak ücreti ise enflasyon sepetinin içerisinden çıkarıldı. 

Ek olarak uçak bileti, otomobil, sigara gibi ürünlerin ağırlıklarında güncellemeler gerçekleşti. 

Bakan Nebati’den enflasyon yorumu 

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati ise enflasyon verilerinin açıklanmasından sonra Twitter üzerinden bir paylaşım yaptı. Paylaşımında şu ifadeleri kullandı:  

“Kasım ayında başlayan enflasyondaki düşüş eğilimi ocak ayında da devam etti. Aralık ayında yüzde 64,27 olan yıllık tüketici enflasyonu yüzde 57,68 olarak geriledi.”  

“Mevcut verilere bakıldığı zaman enflasyonda en zorlu dönemi arkamızda bıraktık ve önümüzdeki ayların daha iyi olacağı görülmektedir.” 

“Cumhuriyetin 100. Yılında, yüksek enflasyon sorununu kalıcı olarak çözen, geleceğe güvenle bakan, küresel ticaretten daha fazla pay alan, kaynaklarını en verimli biçimde kullanan, refahını hızla arttıran ve dinamik, çok güçlü bir olarak olarak kutlayacağız.” 

Başa dön tuşu